W ówczesnej
sytuacji społeczno - politycznej, wiele działań, które prezentowały
przywiązanie do idei "S" oraz wrogi stosunek do ówczesnych władz,
rodziło się spontanicznie, bez wezwań lub apeli działaczy związkowych. 1 i 3 maja 1982 r. w wielu miastach miały miejsce wielotysięczne
demonstracje, które zostały brutalni spacyfikowane przez oddziały ZOMO. Mimo aresztowań ich uczestników,
jeszcze bardziej liczne protesty odbyły się 31 sierpnia 1982 r. (rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych). Zezwolenie ówczesnych władz na użycie
broni ostrej wobec protestujących świadczyło o panice w wewnątrz kierownictwa
partii: min. w Lublinie
strzelano do protestujących ludzi z przejeżdżających samochodów. Śmiertelne
ofiary zanotowano we Wrocławiu, Gdańsku. Bezwzględność władz,
wywoływała niezwykle silny strach wśród działaczy związkowych, którzy od tego
momentu wystrzegali się apeli do organizowania publicznych protestów i
demonstracji. 13 grudnia 1982 r.
Sejm PRL uchwalił nową ustawę o związkach zawodowych, która
delegalizowała wszystkie inne powstałe przed 13 grudnia 1981 r. Towarzyszące jej ogłoszeniu demonstracje
publiczne miały już jedynie charakter spontaniczny i zostały brutalnie
rozpędzone przez oddziały ZOMO.
Doświadczenia działaczy opozycyjnych wyniesione po pierwszym roku stanu wojennego, były podstawą do
opracowania kolejnej deklaracji TKK
pt. "Solidarność dziś". Nowy dokument TKK, jako zasadniczy cel dla społeczeństwa wskazywał sposoby
przełamania istniejącego systemu sprawowania władzy. Opór miał polegać na powszechnym
bojkocie narzuconego modelu życia w PRL,
walce ekonomicznej, przygotowaniu strajku generalnego. Istotnym novum jakie
zawarto w przygotowanej deklaracji była perspektywa legalnych działań
opozycyjnych. 31 grudnia 1982 r.
komunistyczne władze PRL podjęły
decyzję o oficjalnym zawieszeniu stanu
wojennego. Decyzja ta była podyktowana utrzymaniem dotychczasowej
polityki wobec społeczeństwa. Ponadto liczono na przełamanie na arenie
międzynarodowej bojkotu PRL. W
efekcie większość działaczy opozycji demokratycznej odzyskała wolność. Jednak
część z nich miejsce internowania zamieniła na cele w aresztach karnych.
Ostatecznie stan wojenny został zniesiony 22 lipca 1983 r. Pielgrzymka
Jana Pawła II 1983 r. i Pokojowa nagroda Nobla w dniach 16 - 23 czerwiec 1983 r. z drugą
pielgrzymką do Polski przybył Jan Paweł
II. Władze komunistyczne wyrażając zgodę na tę wizytę, pragnęły
przekonać międzynarodową opinię publiczną o opanowaniu sytuacji i pełnej
normalizacji życia społeczno – politycznego .Wizyta ta stała się dla działaczy
"S" ogromnym zastrzykiem nadziei na możliwość zmian. Natomiast bardzo
wielkie znaczenie dla samej "Solidarności" było przyznanie Lechowi Wałęsie 5 października 1983 r. Pokojowej Nagrody Nobla.
Lech Wałęsa pokazujący znak Victorii
